Stwardnienie rozsiane (SM, sclerosis multiplex, sclerosis disseminatus) to choroba ośrodkowego układu nerwowego, jedynego układu w organizmie ludzkim, który nie ulega regeneracji .
Choroba ta atakuje układ nerwowy powodując niszczenie mielinowych osłonek komórek nerwowych w mózgu i rdzeniu kręgowym, które są odpowiedzialne za przewodzenie impulsów nerwowych. Cechuje się wielofazowym przebiegiem- występowaniem na przemiennie rzutów choroby z okresami remisji- oraz obecnością rozsianych objawów neurologicznych. Do obrazu klinicznego stwardnienia rozsianego należą:
• Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego;
• Zaburzenia czucia;
• Niedowłady kończyn;
• Ataksja;
• Zaburzenia czynności pęcherza moczowego i odbytnicy;
• Zaburzenia funkcji poznawczych;
• Uogólnione osłabienie;
• Depresja.
Przyczyna powstawanie choroby wciąż pozostaje jedną z największych zagadek medycyny. Przyczyna jest nieznana i nie wynaleziono dotąd żadnego skutecznego leku. Nie można również przewidzieć, kto może zachorować na SM. Istnieją jednak trzy teorie naukowe na temat pochodzenia choroby:
• Atak wirusa
• Reakcja odpornościowa organizmu : Organizm ludzki jest wyposarzony w UKŁAD OBRONNY, który niszczy wirusy i bakterie. Układ ten może czasami atakować własne komórki- nazywa się to REAKCJĄ AUTOAGRESJI. SM może być wynikiem takiej reakcji
• Kombinacja obydwu przyczyn : SM może być wynikiem zarówno działania wirusów, jak i reakcji autoagresji. Z uwagi na podobną budowę wirusów do własnych komórek układ obronny organizmu może atakować zdrowe komórki na równi z wirusami.